بازار تهران
تاريخچه
حدود 220 سال پيش تهران به عنوان پايتخت از سوي آقامحمد خان قاجار تعيين شد، اما تا زمان سلطنت ناصرالدين شاه پيشرفت عمده و چشمگيري بجزء ساخت چند كاخ بزرگ نداشت. با به تخت نشستن ناصرالدين شاه تهران با سرعت زيادي به سوي پيشرفت قدم بر
مي داشت كه اين سرعت ترقي به دليل سفرهاي ناصرالدين شاه به كشورهاي اروپايي بود. از جمله اقدامات ناصرالدين شاه، ساخت بازار تهران بود. او يك معمار فرانسوي را براي طراحي نقشه ي بازار به ايران فرا خواند، او همچنين يك عمارت بزرگ را به سبك اپراهاي مشهور فرانسه در مركز بازار تاسيس كرد كه در آن به برگزاري جشن ها و اعياد مذهبي و همينطور برگزاري مراسم تعزيه خواني و عزاداري هاي محرم و صفر مي پرداختند، اين بناي تاريخي تكيه ي دولت ناميده شد.
بازار تهران به سرعت به مركز مبادلات و معاملات تجاري انواع كالاهاي داخلي و خارجي تبديل گرديد. اين بازار در تمام طول دوران مشروطيت به عنوان مركز حركت ها و فعاليت هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي محسوب مي شد. طبقهي مرفه اجتماع در بازار تهران متمركز بودند اما پس از براندازي حكومت قاجار و روي كار آمدن پهلوي اول بازاريان مرفه به قسمت هاي تازه ساخت شهر نقل مكان كردند و حكومت وقت براي تامين امنيت بازاريان و سرمايه هاي شان ورودي هاي هشت گانه را ساخته و قانون منع عبور و مرور را بعد از ساعت 6 عصر در بازار اعمال كردند.
البته طرح ورودي هاي هشت گانه موفقيت آميز نبود زيرا تمام كوچه پس كوچه هاي اطراف بازار به داخل آن راه داشتند كه كنترل تمامي آنها از عهده ي شهرباني خارج بود در دوره ي پهلوي دوم با تاسيس پاساژها و بازارچه ها به شيوه ي مدرن بازار از حالت سنتي خود خارج شد. اگر چه از مركزيت فعاليت هاي سياسي و اجتماعي نسبتا خارج شد ولي همچنان در برخي از وقايع تاريخي نقشي پر رنگ را ايفا مي كرد و همچنان نهاد هاي ديني در مركزيت فعاليت شان در بازار پا برجا بودند. در زمينه ي نام گذاري بازارها و راستههاي فروشندگان اجناسي كه معامله مي شد نقش اساسي داشت، مثلا بازار پارچه فروش ها و يا بازار مسگر ها و پارچه فروش ها و... .
نقشه و معرفي بخش هاي مختلف بازار
بازار تهران داراي تعداد زيادي راسته و بازارچه مي باشد كه از جمله بازارهاي معروفش بازار امير، بازار آهنگران، بازار بين الحرمين، پرديس، خياط ها، دوازه نو، زرگرها، بازار رضا، بازار قيصريه، بازار مسگرها و بسياري راسته هاي ديگر مي باشد. در يكي از قسمت هاي قديمي بازار تهران، بازار چهارسوق وجود دارد كه جزو ميراث ملي ثبت گرديده، اين بازار را در سال 1185 خورشيدي ساخته اند.
بافت اين بازار به صورت هشت ضلعي است كه سقفش ارتفاع كوتاهي داشته و گچبري هاي زيبايش به جذابيت محيط اين بازار افزوده است. كمي جلوتر برويم به بازار امير مي رسيم كه در سال 1229 خورشيدي بنا شده و پس از آن تيمچه ي حاجب الدوله كه در جوار مسجد جامع قرار گرفته و همچنين بنايي زيبا كه از دوره ي ناصرالدين شاه قاجاربه يادگار مانده است. اين بنا به عنوان مركز خريد لوازم تحرير شناخته مي شود. بزرگي و قدمت بازار تهران آنقدر زياد است كه در سال 1356 به عنوان اثر ملي در سازمان ميراث فرهنگي ثبت شد.
در قسمت شرقي بازار مسجد جامع قرار گرفته كه شبستان هاي متعددي دارد و قديمي ترين شبستانش به نام آيت الله شاه آبادي نام گذاري شده و قدمتي هزار ساله دارد. شبستان عقيق نيز با قدمت 700 ساله پس از آن به عنوان قديمي ترين شبستان شناخته مي شود كه در سال 1357 در رده ي آثار ملي قرار گرفت. شبستان هاي ديگر اين مسجد تاريخي به نام هاي شبستان زيرزمين، استرآبادي، و شبستان كوچك كه در قسمت ضلع شمالي مسجد واقع شده اند در ضلع جنوبي مسجد شبستان بزرگ و يا زير گنبد قرار دارند. علاوه بر اين ها كتابخانه اي نيز در محوطه ي مسجد ساخته شده كه مكاني مذهبي و تاريخي محسوب مي گردد.
يكي از همين مكان هاي تجاري، تاريخي و فرهنگي بازار بزرگ تهران است اگر تا به حال به تهران سفر نكرده ايد توصيه مي كنيم در اولين فرصت براي خريد بليط هواپيما تهران اقدام كرده و از اين مكان جذاب و دوست داشتني ديدن نماييد.
https://mrbilit.com/mag/tehran-bazaar/
برچسب: ،
ادامه مطلب